Thần thoại về Aphrodite Aphrodite

Ra đời

La Naissance de Vénus, William-Adolphe Bouguereau, bảo tàng Orsay

Aphrodite thường được kể lại là sinh ra ở gần trung tâm thờ cúng chính của cô, Paphos, nằm trên đảo Síp, đó là lý do tại sao đôi khi cô được gọi là "người Cypria", đặc biệt là trong các tác phẩm thơ mộng của Sappho. Tuy nhiên, các phiên bản khác lại nói rằng cô sinh ra ở gần đảo Cythera, do đó một tên khác của cô thường xuất hiện, "Cytherea".[82] Cythera là điểm dừng chân trao đổi thương mại và văn hóa giữa hai hòn đảo Crete và Peloponesus,[83] vì vậy những câu chuyện này có thể lưu giữ dấu vết của hướng di cư giáo phái Aphrodite từ Trung Đông sang lục địa Hy Lạp.[84]

Theo phiên bản được Hesiod kể lại trong Thần phả (Theogony) của mình,[85][86] Cronus cắt đứt bộ phận sinh dục của Uranus và ném ra sau, nó rơi xuống biển.[86][87][88] Bọt từ bộ phận sinh dục của ông đã tạo ra Aphrodite[4] (do đó tạo ra tên của cô, mà Hesiod giải thích là "bọt trỗi dậy"),[4] trong khi đó Người khổng lồ, Erinyes và Meli nổi lên từ những giọt máu của ông.[86][87] Hesiod nói rằng bộ phận sinh dục "trôi dạt trên biển một thời gian dài và bọt trắng nổi lên từ da thịt bất tử; với nó là một cô gái bắt đầu lớn lên." Phiên bản của Hesiod về sự ra đời của Aphrodite sau khi bị thiến của Uranus có lẽ bắt nguồn từ The Song of Kumarbi,[89][90] một bài thơ sử thi của người Hittite cổ đại trong đó vị thần Kumarbi lật đổ cha mình Anu, thần của bầu trời và cắn đứt bộ phận sinh dục của ông, khiến anh ta mang thai và sinh ra những đứa con của Anu, bao gồm Ishtar và anh trai Teshub, thần bão Hittite.[89][90]

Trong Iliad,[91] Aphrodite được mô tả là con gái của Zeus và Dione.[4] Tên của Dione dường như là một từ nữ tính của Dios và Dion,[4] là những dạng gián tiếp của tên thần Zeus.[4] Zeus và Dione đã chia sẻ một giáo phái tại Dodona ở phía tây bắc Hy Lạp.[4] Trong Thần phả, Hesiod mô tả Dione là một Oceanid.[92]

Hôn nhân

Aphrodite luôn được miêu tả là một người phụ nữ trưởng thành gợi dục, vô cùng ham muốn, không có tuổi thơ.[93] Cô thường được miêu tả khỏa thân.[94] Trong Iliad, Aphrodite là vợ rõ ràng chưa kết hôn của Ares, vị thần chiến tranh,[95] và vợ của Hephaestus là một nữ thần khác tên Charis.[96] Tương tự như vậy, trong Thần phả của Hesiod, Aphrodite chưa lập gia đình và vợ của Hephaestus là Aglaea, người trẻ nhất trong ba Charites. [96]

Tuy nhiên, trong Quyển 8 của Odyssey,[97] ca sĩ mù Demodocus mô tả Aphrodite là vợ của Hephaestus và kể về việc cô ngoại tình với Ares trong Cuộc chiến thành Troia.[96][98] Thần mặt trời Helios nhìn thấy Aphrodite và Ares ân ái trên giường của Hephaestus nên cảnh báo Hephaestus, người đã tạo ra một cái lưới vàng.[98] Lần tiếp theo Ares và Aphrodite quan hệ với nhau, tấm lưới bắt được cả hai người họ.[98] Hephaestus đưa tất cả các vị thần vào phòng ngủ để cười nhạo những kẻ ngoại tình bị bắt quả tàng,[99] nhưng Apollo, HermesPoseidon có thương cảm với Ares[100] và Poseidon đồng ý trả cho Hephaestus để giải phóng Ares.[101] Nhục nhã, Aphrodite trở về đảo Síp, nơi cô được các Charites chào đón.[101] Phần truyện này có lẽ bắt nguồn từ một câu chuyện dân gian Hy Lạp, ban đầu độc lập không liên quan tới sử thi Odyssey.[102]

Những câu chuyện sau đó được phát minh để giải thích cuộc hôn nhân của Aphrodite với Hephaestus. Trong câu chuyện nổi tiếng nhất, Zeus đã vội vàng gả Aphrodite cho Hephaestus để ngăn các vị thần khác cạnh tranh để giành lấy nàng.[103] Trong một phiên bản khác của thần thoại, Hephaestus đã dâng cho mẹ mình Hera một ngai vàng, nhưng khi ngồi lên nó, bà bị mắc kẹt và anh từ chối để bà đi trừ khi bà đồng ý gả Aphrodite cho anh trong hôn nhân.[104] Hephaestus mừng rỡ khi được kết hôn với nữ thần sắc đẹp và đã tạo ra những món đồ trang sức tuyệt đẹp cho nàng, bao gồm một cái strophion được gọi là kestos imas,[105] áo lót có hình dạng bắt chéo (thường được dịch là "dây nịt"),[106] làm lộ ra bộ ngực của nàng[107] và làm cho nàng càng trở nên không thể cưỡng lại được đối với đàn ông.[106] Strophion như vậy thường được sử dụng trong các bức họa của các nữ thần Cận Đông Ishtar và Atargatis. [106]

Anchises

Bài thánh ca Homeric đầu tiên cho Aphrodite (Bài thánh ca 5), ​​có lẽ được sáng tác vào khoảng giữa thế kỷ thứ bảy TCN,[122] mô tả cách Zeus từng trở nên khó chịu với Aphrodite vì khiến các vị thần phải lòng người phàm trần,[122] do vậy ông đã khiến cô phải lòng Anchises, một người chăn cừu đẹp mã sống ở chân đồi bên dưới Núi Ida gần thành Troia.[122] Aphrodite xuất hiện trước Anchises dưới hình dạng một trinh nữ cao ráo, xinh đẹp, trong khi anh đang ở một mình trong nhà.[123] Anchises nhìn thấy nàng mặc quần áo sáng màu và trang sức lấp lánh, với bộ ngực tỏa sáng một ánh hào quang thần thánh. [124] Anh ta hỏi rằng liệu nàng có phải là Aphrodite hay không và hứa sẽ xây cho cô một bàn thờ trên đỉnh núi nếu cô ban phước cho anh và gia đình của anh. [125]

Aphrodite nói dối rằng nàng không phải là nữ thần, mà là con gái của một trong những gia đình quý tộc tại Phrygia.[125] Nàng giải thích rằng mình có thể hiểu ngôn ngữ Trojan vì cô có một y tá người Trojan khi còn nhỏ và nói thêm rằng cô mới nhận ra mình đang ở bên sườn núi sau khi cô bị Hermes bắt cóc trong lúc đang nhảy múa tại một lễ kỷ niệm tôn vinh Artemis, nữ thần trinh tiết.[125] Aphrodite nói với anh ta rằng nàng vẫn còn là một trinh nữ[125] và cầu xin anh ta đưa nàng về với cha mẹ mình.[125] Anchises ngay lập tức bị ham muốn điên cuồng với Aphrodite nuốt chửng và thề rằng anh sẽ quan hệ với cô.[125] Anchises mang Aphrodite đi, với đôi mắt của nàng nhìn xuống giường của anh ta, trải lông sư tử và gấu.[126] Sau đó, anh lột trần và làm tình với nàng.[126]

Sau khi đã ân ái xong, Aphrodite tiết lộ hình dạng thần thánh thực sự của nàng.[127] Anchises sợ hãi, nhưng Aphrodite an ủi anh và hứa rằng nàng sẽ sinh cho anh ta một đứa con trai.[127] Nàng tiên tri rằng con trai của họ sẽ là ác quỷ Aeneas, sẽ được nuôi dưỡng bởi các thần nữ của vùng hoang dã trong năm năm trước khi đến thành Troia để trở thành một nhà quý tộc như cha mình.[128] Câu chuyện về sự thụ thai của Aeneas cũng được đề cập trong Thần phả của Hesiod và trong cuốn II của Iliad'. [128] [129]

Adonis

Truyền thuyết về Aphrodite và Adonis có lẽ bắt nguồn từ truyền thuyết của người Sumer cổ đại về InannaDumuzid.[130][131][132] Tên tiếng Hy Lạp ἌδωἌδως (Adōni, phát âm tiếng Hy Lạp: [ádɔːni]) có nguồn gốc từ chữ Canaanite ʼadōn, có nghĩa là "chúa tể".[133][132] Tài liệu tham khảo đầu tiên của Hy Lạp về Adonis xuất phát từ một đoạn thơ của nữ thi sĩ đồng tính Sappho, có niên đại từ thế kỷ thứ bảy TCN, trong đó một điệp khúc của các cô gái trẻ hỏi Aphrodite họ có thể làm gì để thương tiếc cái chết của Adonis.[134] Aphrodite trả lời rằng họ phải đập ngực và xé áo dài.[134] Các nguồn tham khảo sau đó có nói thêm về câu chuyện với nhiều chi tiết hơn:[135] Adonis là con trai của Myrrha, người bị Aphrodite nguyền rủa với lòng ham muốn vô độ đối với cha của mình, Vua Cinyras của Síp, sau khi mẹ của Myrrha khoe khoang rằng con gái mình đẹp hơn cả nữ thần.[136] Bị đuổi ra ngoài sau khi mang thai, Myrrha biến thành cây myrrh, nhưng vẫn sinh ra Adonis.[137]

Aphrodite tìm thấy đứa bé và đưa nó xuống địa ngục để được Persephone nuôi dưỡng.[138] Cô quay lại khi anh ta trưởng thành và phát hiện ra anh ta rất đẹp trai.[138] Persephone muốn giữ Adonis, dẫn đến một cuộc chiến giành quyền nuôi con giữa hai nữ thần và quyết định người nên sở hữu Adonis một cách chính đáng.[138] Zeus đã giải quyết tranh chấp bằng cách đồng ý rằng Adonis sẽ dành một phần ba năm của anh ở với Aphrodite, một phần ba với Persephone và một phần ba với bất kỳ ai anh chọn.[138] Adonis đã chọn dành thời gian đó với Aphrodite.[138] Sau đó, một ngày nọ, khi Adonis đang đi săn, anh ta bị thương bởi một con lợn rừng và chết trong vòng tay của Aphrodite.[138]

Trong các phiên bản khác nhau của câu chuyện, con lợn rừng thường được do Ares gửi đến, vị thần ghen tị rằng Aphrodite đã dành quá nhiều thời gian với Adonis, hoặc bởi Artemis, người muốn trả thù Aphrodite vì đã giết chết người bầy tớ tận tụy của cô là Hippolytus.[139] Câu chuyện cũng cung cấp một nguyên nhân cho sự liên kết của Aphrodite với những bông hoa nhất định.[139] Được biết rằng, khi cô thương tiếc cái chết của Adonis, cô đã tạo ra hoa phong quỳ ở bất cứ nơi nào máu anh rơi xuống,[139] và tuyên bố một lễ hội vào ngày mất của anh.[138] Trong một phiên bản của câu chuyện, Aphrodite tự làm mình bị thương với một cái gai từ một bụi hoa hồng và bông hoa hồng đó, trước đây có màu trắng, giờ đã bị nhuộm đỏ bởi máu của cô.[139] Theo Nữ thần Syria của Lucian,[97] mỗi năm trong lễ hội Adonis, sông Adonis ở Lebanon (nay là sông Abraham) chảy máu đỏ.[138]